WILHELMINASLUIS  

 ANDEL

Schepen die naar de fabriek van De Heus in Andel moeten, komen veelal eerst door de Wilhelminasluis. Ze meren daarna af aan De Rib, het gebied waar de fabriek staat, maar ook het terrein ernaast. Ook vanaf de Bergsche Maas komen er nogal wat schepen naar De Rib.

Een aantal jaren terug komt het bericht dat De Heus Voeders aan De Rib geen nieuwe fabriek gaat bouwen, maar dat de produktie elders wordt voortgezet. Daarna veranderen de plannen en krijgt de fabriek een andere productielijn en lijkt daarmee gewaarborgd voor langere tijd. Wel zou de fabriek, zoals wordt getoond op een info-avond, waarschijnlijk een andere aanblik krijgen.

 In de jaren dertig van de vorige eeuw vestigde N.J.G. Schouten uit Giessen zich aan De Rib. Het terrein veranderde aanzienlijk van een uiterwaardengebied tot een fabrieksterrein. In de loop van de jaren kwamen er steeds meer gebouwen bij totdat de huidige grootte werd bereikt. Zo kwam in 1954 de gezichtsbepalende hoge toren met een hoogte van 30 meter.
Vergeleken met vroeger is de bedrijvigheid de laatste jaren flink afgenomen. Toen vaak veel schepen bij de fabriek, tegenwoordig is het een stuk rustiger maar zijn de schepen ook veel groter dan toen.

De toegang tot het fabrieksterrein liep over de Ribstoep, de huidige toegang tot de rivier. Via de Hoge Maasdijk en de Julianastraat moest het vrachtverkeer van en naar het terrein rijden, dwars door Andel heen.
Bij de in- en uitgang van het fabrieksterrein was de portiersloge van waaruit de portiers toezicht hielden. De werknemers moesten hier langs en hun aankomst- en vertrektijden registreren. Omdat de meesten per fiets kwamen, was een fietsenstalling aanwezig.
Bij de fabriek lagen constant enkele schepen die dienden als opslag, te vergelijken met de functie van de Fritz nu.Bovenaan De Rib, tegenwoordig Hoge Maasdijk 15, woonde aannemer Aai Tankens, die daarbij ook nog fietsen repareerde, taxi reed en roeibootjes voor de hengelaars verhuurde. Zijn winkel en werkplaats was bij de woning. De timmerwerkplaats was er tegenover in een pand dat nu een woonhuis is.

De Rib is een deel van de Maasdijk, vroeger de hoofdroute tussen de dorpen in de omgeving. Vanaf hier is het dorp Andel steeds verder uitgebreid. Belangrijke voorzieningen, zoals gemeentehuis, postkantoor, kerk, winkels en cafés, lagen dan ook allemaal langs de dijk.
Veel is verdwenen, maar gelukkig zijn er de foto’s van toen en toch ook een paar panden waardoor het gebied toch wat van zijn karakter heeft behouden.
Verdwenen is bijvoorbeeld Café Bouman, links van de afrit naar de loswal. Lang deed het café dienst als “Wachtplaats voor de Stoomboten”, maar ook werden er openbare verkopingen gehouden. Veel later werd in de serre een consultatiebureau ingericht waar de jonge moeders hun baby of kleuter konden laten onderzoeken door de dokter en zuster.

Kees Roza was de laatste uitbater voordat het pand werd verkocht aan N.G.J. Schouten B.V. Die gebruikte het eerst als bijkantoor, maar vervolgens werd het net als de naastgelegen schuur gesloopt om een betere ontsluiting naar het fabrieksterrein te krijgen. De Rib was ook een ontmoetingsplek. Voor het café trof men elkaar om de laatste nieuwtjes en verhalen uit te wisselen. Verder is er lang een bushalte geweest bij het café.
Tegenover het café, nu Hoge Maasdijk 14, woonde Leen Vogelaar, wethouder en op tal van terreinen maatschappelijk actief. Naast hem woonde dokter Van Oosterom die zich daar in 1932 vestigde.


Daarnaast in een grote boerderij, nu Hoge Maasdijk 8, woonden ooit drie gezinnen totdat het door het bedrijf van Schouten werd gekocht om als laboratium te gebruiken. Tegenover dit pand is nog steeds een trap te vinden die de laboranten gebruikten om naar en van de fabriek te gaan. Inmiddels is het pand weer helemaal als woonhuis in gebruik.

Voor wat nu Hoge Maasdijk 15 is, stond vroeger een benzinepomp van Aai Tankens, deze is allang weg. Maar onder dit pand zit nog wel een grote kelder waarin bewoners van Andel in de Tweede Wereldoorlog menig angstig uurtje hebben doorgebracht.
In het huidige pand Hoge Maasdijk 18 was vroeger de drogisterij van Kees van Berkel. Daarvoor was het een café met daarin ruimte voor het raadhuis. Daarnaast, onder hetzelfde dak, was de manufacturenwinkel van Heiltje Bonis, later voortgezet door haar dochter Basje.
Ook in oorlogstijd had De Rib een belangrijke functie. Als daartoe aanleiding was, moesten inwoners van Andel zich bij de Romboutstoren verzamelen om vanaf die plek naar De Rib te gaan. Die plaats was aangewezen om van daar naar veiliger oorden te worden gescheept. Het is nooit nodig geweest, maar voor alle zekerheid werd in 1939 toch een keer geoefend.

Verhaal hierboven is vrij naar de bijdragen van Teus van Tilborg in Aktu-Ael 198 en 199 van resp. april en mei 2012. Andere nummering van deze bladen is Twintigste Jaargang nummer 8 en 9.

 In april 2023 komt nieuws naar buiten via het Dorpsblad Aktu-Ael over de plannen om het gebied van De Rib te vernieuwen en op te ruimen. Bij monde van Sandra Sterrenburg van de Projectgroep de Rib wordt duidelijk, zie ook de fotoimpressie hierboven, dat het doel is een fijn recreatiegebied aan de Maas te maken. Een plaats waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten. Waar fietsers en wandelaars kunnen uitrusten. 

Inmiddels heeft de Projectgroep een aantal keren overleg gehad en uit deze bijeenkomsten zijn diverse plannen ontstaan, die samengevoegd zijn tot een concept van het ideaalplaatje van de Rib.                         

Met en over dit concept zijn gesprekken gevoerd met firma De Heus, Gemeente, Waterschap en Rijkswaterstaat. Ook is een presentatie gehouden voor de Gemeenteraad. 

Kortom, de vaart zit erin. Daarmee is natuurlijk nog niets zeker, want er bestaan regels over het gebied die zeker een rol zullen spelen. Maar ook de kosten van een dergelijk plan spelen een enorme rol. Een paar weken later, november 2023, opnieuw nieuws over de Rib. 

De Stichting timmert aardig aan de weg door het samenstellen van een mooie folder waarin alle gegevens staan. Nog in 2023 verschijnt deze gratis folder.



              terug naar boven