24 december 1944 Hawker Typhoon 1B
In de winterperiode van 1944-1945 vinden op en in de buurt van de Wilhelminasluis aanvallen met geallieerde vliegtuigen met grote regelmaat plaats en vooral transporten worden daarbij onder vuur genomen.
In de Toren, een regionale krant, van december 1989 staat bovenstaand artikel van H.V. de Bruijn uit Haaften. Ook in dat artikel wordt gesproken over een transport dat op 24 december 1944 over de Andelse sluis moet met goederen die worden vervoerd in opdracht van de Duitsers. De Bruijn ziet op die bewuste decemberdag vanaf de dijk bij Giessen hoe een Engels jachtvliegtuig, dat aanvallen doet op hen en op de sluis, met een gang in de Maas verdwijnt.
Wie ook een Engels vliegtuig op dezelfde dag in de Maas ziet storten na een aanval is Gijs Millenaar. In “Herinneringen 60 jaar Vrijheid” staat op pagina 60: “Twee Duitsers die bij mij waren vlogen direct in een schuttersputje, maar ik bleef bij het paard achter een hooischelf en had zodoende ook dekking. Ik zag hoe een Duits vliegtuig terugschoot op het Engelse jagertje, dat drie keer in zijn duik omdraaide en in de Maas vloog. Het water plonsde in een grote zuil omhoog, waarop andere Engelse jagertjes weer in hevige mate op de sluis begonnen te schieten”.
In februari 2012 spreek ik met Arie Versteeg die in de oorlog met zijn ouders in een huis woont op het punt waar de Nieuwendijk bij de Batterij van Brakel uitkomt op de Waaldijk. Ook hij ziet, alles in die tijd was nog open terrein, een vliegtuig in de Maas vallen.
Drie getuigen die dezelfde waarneming doen, maar in het officiële "Verliesregister 1939-1945 Alle militaire vliegtuigverliezen in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog" vind ik geen toestel dat op die datum bij Giessen neerstort. Ook in de archieven in Heusden vind ik niets over deze crash. Een raadsel dus.
|
Hierboven twee afbeeldingen van een Hawker Typhoon. Niet zomaar gekozen, maar in het verdere verhaal speelt dit type vliegtuig een belangrijke rol.
Begin november 2019 krijg ik via de website van de Wilhelminasluis een bericht van Willem van Dranen die mij schrijft: " In het verhaal "24 december 1944 Dode bij de Wilhelminasluis" staat de vraag: "Wie heeft meer info over dat in de Maas gestorte vliegtuig". Dat zou de Typhoon MN931 van P/O A.B. Campbell kunnen zijn."
Van Dranen schrijft in het blad AB391 van de SGLO (StudieGroep LuchtOorlog 1939-1945) het artikel "Stortte een Typhoon met piloot Campbell neer in Fijnaart?" Hieronder stukken uit dat artikel, te beginnen met het ORB (Operations Record Book) van het 257e Squadron van die dag, 24 december 1944.
Weggevallen is in het artikel dat Campbell is begraven in het Belgische Heverlee. Daarmee stelt Van Dranen: "Daarmee kan ik mijn scenario overboord gooien!"
Echter, de opgegeven coördinaten, Parallelweg Woudrichem, geven aan dat de crashplaats vlak naast de daar stromende Maas is. De Parallelweg loopt door Giessen en dus is het aan te nemen dat de drie getuigen inderdaad het vliegtuig van Campbell in de Maas zagen crashen.
Daarbij is het vaker voorgekomen dat piloten na de oorlog worden opgegraven om elders te worden herbegraven. Zie daarvoor bijv. het artikel over Richard L. Lapham die op 20 november 1944 in de buurt crasht, in Brakel wordt begraven en later is overgebracht naar Neuville en Condroz in België.
Hieronder een stukje uit het Graves Registration Report Form. van het Heverlee Oorlogskerkhof. De naam van Alasdair Butchart Campbell staat daar vermeld.
P.O. Campbell, Pilot Officer = 2e Luitenant, komt voor op een foto in het boek "Typhoon Attack" van Norman Franks & Norman L.R. Franks uit 2010.
In juli 2022 krijg ik een bericht van Addie Kolbach (Poederoijen) die onderdelen van een vliegtuig vindt dichtbij de Wilhelminasluis. Na lang onderzoek blijken dit onderdelen van een Hawker Typhoon te zijn waar ik zou verwachten dat het resten zijn van de crash van een Mustang. Lang is namelijk aangenomen, ook door de info van personen die toen op die sluis woonden, dat een dergelijk toestel neerstortte bij de sluis.
Een paar dagen later geeft Addie Kolbach meer info: bij de sluis heeft hij plaatwerk van een Hawker Typhoon met nummers erin gevonden. Ook vindt hij een stuk brandstofslang met het restant van een koppeling eraan. Dit onderdeel is afkomstig van de motor van een Hawker Typhoon, een Napier Sabre 2A. Aangenomen mag worden dat dit wijst op de crash van Campbell en niet van Richard Lapham met zijn Mustang.
Een week of wat later krijg ik vier foto's van Addie Kolbach van grotere stukken die hij op dezelfde plaats als de vorige keer heeft gevonden. Met zekerheid kan worden vastgesteld dat deze onderdelen afkomstig zijn van een Hawker Typhoon. Maar ook nu kan nog niet met 100% zekerheid worden vastgesteld dat het hier om de Typhoon van Campbell gaat.
Hieronder twee stukken van de Main wing spar. Daaronder een stuk van de Landing light window ledge (including Gloster stamp G5261). Tot slot een stuk van Landing light window ledge.
%20partnumber%20B101708.jpeg/picture-200?_=183d12fb808)
Op donderdag 17 november 2022 wordt nabij de crashplaats een herinneringsbord, geplaatst tegenover de ingang van het Duneaterrein in de noordkant van de parallelweg.
Bronnen:
--Willem van Dranen
--ORB 257 Sqn. RAF, december 1944
--Shores & Thomas, 2nd Tactical Air Force, Volume 2
--Zwanenburg, En toen was het stil, deel 2
--CWGC-website
--SGLO-Verliesregister
--www.rafcommands.com/forum/showthread.php?8117-24-12-1944-F-O-Campbell-257-Squadron
--www.facebook.com.hawkertyphoonRB396/posts/1694318424116764